Peter van Poorten (59) worstelt met de achteruitgang van zijn moeder Sjan, een krachtige vrouw van 87 die sinds enkele jaren aan dementie lijdt. "Mijn vader stierf jong, en vanaf toen waren we er altijd voor elkaar", vertelt hij. Toch is de band veranderd. "Ze herkent me vaak niet meer, maar ik wil haar blijven bereiken."
Peter koos bewust voor Thebe Ruitersbos, een plek die door familie verbonden is met zijn geboortestad Breda. “De nicht van mijn moeder werkte hier ooit als hoofdverpleegkundige. We hoorden altijd goede verhalen en dat is nog steeds zo: Ruitersbos voelt als thuis.” Hier ontmoette hij Saskia Poppelaars, coördinator van de zorgteams bij Thebe. Samen met de collega’s van het zorgteam volgt er een samenzorg gesprek. Zij inspireerde hem tot een andere manier van zorgen: samenzorg. “Samen de zorg dragen, niet alleen fysiek, maar ook emotioneel”, legt Saskia uit.
Een nieuw ritueel dankzij het samenzorggesprek
In een gesprek met Saskia vertelde Peter hoe lastig het contact met zijn moeder was geworden. “Haar brein hapert en ik weet niet meer hoe ik haar kan bereiken.” Een collega van het zorgteam stelde voor om bij eetmomenten van zijn moeder te zijn. “We merkten dat ze jouw aanwezigheid mist”, legt Saskia uit.
Bij hun eerste gezamenlijke eetmoment bracht Peter een collage mee, vol oude foto’s. Het resultaat overtrof zijn verwachtingen. "Het was alsof er iets oplichtte", herinnert hij zich, met vochtige ogen. “Ze herkende haar oudere zus Truus en zei ineens: ‘Dat is onze Truus, toen trouwden we’. Haar lege blik maakte plaats voor een stukje herkenning. Ze hield haar ogen niet van de collage af, ging echt op zoek en begon erover te praten. Het is de verbinding die ik zo gemist heb."
De kracht van het echte gesprek
Saskia was bij het gesprek aanwezig en voelde de kracht van non-verbaal contact. “Ik heb in mijn loopbaan veel meegemaakt, maar dit was echt een kippenvelmoment. Ik moest een traantje wegpinken bij wat ik daar zag gebeuren. Peter stelde zelfs voor om voor andere bewoners ook fotocollages te maken. Saskia: "Op zo’n moment heb je het mooiste samenzorggesprek, en dat is de zorg van de toekomst.” Zorg met oprechte verbinding voor elkaar. Dat is niet alleen de zorg zelf, maar ook er voor elkaar zijn!”
Herinneringen als verbinding
Peter blijft de foto’s gebruiken om zijn moeder te bereiken. "Elke keer zie ik iets gebeuren in haar ogen. Een flits van herkenning, een licht dat even opgaat.” Hij beseft hoeveel deze kleine momenten kunnen betekenen. “Een foto kan een waardevolle herinnering opwekken en ons even samenbrengen.”
Saskia ziet deze verbinding als de kern van de zorg van de toekomst. "Minder tijd en personeel vragen om een actieve rol van familie en mantelzorgers.” Voor haar is het samenzorggesprek het begin. “We vragen altijd: hoe gaat het met u, en wat kunnen we samen doen? Het draait niet om regels, maar om samen betekenis te geven.”
Kleine actie, groot effect
Peter voelt de kracht van zijn rol als mantelzorger sterker dan ooit. “Met mijn koffer vol foto’s kan ik haar even terugbrengen naar die mooie momenten. Het is een manier om haar niet helemaal kwijt te raken.” Zijn verhaal belicht de kern van samenzorg: niet alleen zorg verlenen, maar verbonden blijven met degenen die we liefhebben, hoe ver ze ook dreigen af te dwalen.
