De bewoners met Korsakov wonen op Thebe Heilaarstaete in 4 groepen van 10 cliënten bij elkaar. Benieuwd hoe we zorg aan cliënten met Korsakov bieden? Klik hier voor een infographic over dit onderwerp.
De doelgroep
Cliënten met het syndroom van Korsakov is een relatief kleine groep mensen, die hooggespecialiseerde zorg nodig hebben. Daarom is het belangrijk deze zorg te concentreren en te laten bieden door een gespecialiseerd multidisciplinair team, met speciale kennis en ervaring en affiniteit met deze doelgroep. Dat hebben we binnen de muren van Thebe Heilaarstaete .
Syndroom van Korsakov
Het syndroom van Korsakov komt meestal voor bij mensen met een ernstige en langdurige alcoholverslaving in combinatie met zelfverwaarlozing en slechte voeding. De oorzaak van Korsakov is een ernstig en langdurig tekort aan vitamine B1. Door het tekort aan vitamine B1 ontstaat er schade aan bepaalde delen van de hersenen.
Gevolgen van Korsakov
Gevolgen hiervan zijn geheugen en oriëntatieproblemen: moeite om nieuwe herinneringen te vormen en meestal is er ook sprake van geheugenverlies voor een deel van de gebeurtenissen in het verleden. Een opvallend kenmerk is het beperkte ziekte-inzicht en –besef. Ook plannen, overzicht houden en structuur in de eigen dag aanbrengen is moeilijk. Ook treden vaak gedragsveranderingen op. Veel mensen hebben ook ‘confabulaties’ (het vertellen van overdreven, gefantaseerde of onjuiste verhalen vanuit een beschadiging van de hersenen).
Het syndroom van Korsakov verschilt duidelijk van een dementie. O.a blijven de geheugen- en oriëntatie stoornissen na stoppen met drinken stabiel.
Zorgbehoefte van de doelgroep in Nederland
Het is lastig te bepalen hoeveel personen in Nederland Korsakov hebben. Een schatting is dat het er ongeveer 8.000 tot 10.000 zijn. Deze schatting hangt samen met het aantal zware en excessieve drinkers. Omdat de meesten van hen zorg mijden, zijn ze niet officieel gediagnosticeerd. Ongeveer 1350 mensen zijn wel opgenomen in gespecialiseerde woonvoorzieningen voor langdurige zorg en behandeling. Thebe is een van deze hooggespecialiseerde woonvoorzieningen en beschikt over een specialistisch multidisciplinair team, met expertise en affiniteit voor deze doelgroep.
Meer informatie over het syndroom van Korsakov is ook te vinden op de website van het landelijke Korsakov Kenniscentrum: www.korsakovkenniscentrum.nl
Aanmelden voor zorg
Wilt u zorg aanvragen? Dat kunt u doen via het aanmeldformulier voor zorg. We gaan dan samen bekijken wat de mogelijkheden zijn. De aanmelding wordt besproken in het opnameteam Korsakov / GP. Hierin zitten de zorgadviseur, een specialist ouderengeneeskunde, een GZ psycholoog, een maatschappelijk werker en enkele vertegenwoordigers van de verpleegafdelingen. Daar wordt besloten of er nog aanvullende gegevens nodig zijn of dat iemand op de wachtlijst komt en zo ja voor welke afdeling. De aanmelder ontvangt daarover bericht terug van de zorgdviseur.
Indien wordt besloten dat u bij Thebe Heilaarstaete terecht kunt, dan is het van belang om te vermelden dat na opname op een Korsakov afdeling alcoholgebruik niet meer is toegestaan. Mocht dat toch het geval zijn, dan moet eerst ontwenning van alcohol plaatsvinden voordat iemand bij Thebe kan komen wonen. Als er ernstige bijkomende psychiatrische aandoeningen zijn, die behandeling bij de GGZ nodig hebben kan ook geen opname bij Thebe plaatsvinden.
Outreachende zorg
Als Regionaal Expertisecentrum Korsakov bieden we outreachende zorg. Daar hoort ook outreachende zorg bij. Dit is gespecialiseerde expertise zorg aan cliënten die behoren tot de Laag Volume Hoog Complexe (LVHC) doelgroepen: o.a. cliënten met het syndroom van Korsakov.
Hiervoor komen in aanmerking:
- Cliënten met een WLZ indicatie die in een andere instelling of in de thuissituatie verblijven.
- Cliënten zonder WLZ indicatie kunnen in aanmerking komen als de huisarts voor hen een verwijzing maakt naar de specialist ouderengeneeskunde en/of de GZ psycholoog.
- Cliënten die voorzorg en triage nodig hebben voordat zij verhuizen naar het expertisecentrum of de nazorg na een opname aldaar.
Cliënten met Korsakov hebben een specifieke, complexe zorgvraag. Concentratie van deze zorg is daarom zinvol. Pas dan kunnen zorgprofessionals zich specialiseren in de doelgroep en kan juist die zorg die deze cliënten nodig hebben beter worden geboden. Daarom zijn landelijk expertisecentra (regionale expertisecentra en doelgroepexpertisecentra) gevormd, waarvan Thebe er een is. Dat wil zeggen dat wij onze kennis en ervaring beschikbaar stellen voor andere professionals die te maken hebben met cliënten met (verdenking op) het syndroom van Korsakov. Zij kunnen hun vraag voorleggen aan ons outreachende team. Dit team bestaat uit een specialist ouderengeneeskunde, een GZ psycholoog, een maatschappelijk werkende en een verpleegkundige.
Outreachende zorg aanvragen
Een aanmelding voor outreachende zorg kunt u doen via ons medisch secretariaat via mailadres medischsecretariaat@thebe.nl. De vraag wordt eerst beoordeeld door het outreachende team om na te gaan of deze aanvraag opgepakt kan worden en zo ja, wie er als eerste mee aan de slag gaat. U krijgt daarover binnen 1 week terugkoppeling, zo nodig voorzien van een advies waar u elders terecht kunt met uw vraag. Daarna zal de vraag verder in behandeling worden genomen. Hoe snel dit zal zijn afgerond hangt af van de complexiteit van de vraagstelling.
Samenwerken in de regio
Kennisuitwisseling in de langdurige zorg is belangrijk, zeker voor de mensen die behoren tot de Laag Volume Hoog complexe doelgroepen. Samen met De Wever en Mijzo richten we ons op 6 van deze doelgroepen. In dit overzicht kun je eenvoudig zien welke organisatie specialistische kennis heeft over een specifieke doelgroep. Het overzicht biedt een doelgroepomschrijving, in- en exclusiecriteria voor de specialistische woonafdelingen en praktische contactgegevens om vragen te stellen of advies in te winnen. Ons doel is om de opgebouwde kennis en expertise over deze specialistische doelgroepen te delen met samenwerkingspartners in de regio, in dit geval Korsakov.
Webinar over Korsakov
In het kader van de ontwikkeling naar een Regionaal expertisecentrum Korsakov gaven onze collega’s Ada Vijfvinkel en Elien van Rooijen op 13 april 2023 een webinar over dit onderwerp.
Wil je meer weten over het syndroom van Korsakov? Bekijk het webinar hieronder terug en ontdek:
- Kenmerken van het syndroom van Korsakov
- Relatie met (neuro)psychiatrische problemen
- (differentiaal) diagnostiek
- Outreachende zorg van Thebe